نورافکن ها غايبان  روزنامه نگاري ما

نورافکن ها غايبان روزنامه نگاري ما

علی دارایی

چند ماه پيش فيلم اسپات لايت را كه به معني نورافكن است، ديدم. داستان تجاوزات جنسي كشيش هاي مسيحي به كودكان و نوجوانان بود. اين ماجرا توسط گروهي از تحريريه نشريه بوستون گلوب هست مستقر در شهر بوستون در ايالت ماساچوست به نام اسپاتلايت در حال تحقيق و تدوين بود كه در نشريه خود منتشر كنند. مسئله اصلي در اين نوشتار موضوع و ماجرا هاي مربوط بدان نيست بلكه آنچه در اين فيلم اساسي مي نمود، شيوه كار خبرنگاران سختكوش نورافكن بود. خبرنگاران اين تيم برخلاف دبير و مسئولان طراز اول گروهشان بسيار كوشا بودند و براي تهيه و پژوهش ماجرا از هر تلاشي فروگذاري و دريغ نمي كردند. آنان نه تنها از قربانيان به تفصيل تحقيق مي كردند و در اين كار گاه با خانواده هاي آنان درگير مي شدند بلكه در مواردي با مقامات بالاي قضايي و وكلاي دادگستري و غير مستقيم با مسئولان سياسي فدرالي نيز مشاجره و اختلاف متمدنانه و لازم داشتند و حتي فراتر از اين با تكاپويي شگفت انگيز تقاضاي دسترسي به پرونده هاي موضوعات مربوطه كه جنبه محرمانه پيدا كرده بودند مي نمودند و گاهي بدان ها دست مي يازيدند. علاوه بر اين يكي از خبرنگاران بر سر شيوه تحقيق و تهيه گزارش با دبير خود اختلاف پيدا كرد و به طرز شديدي پس از درگيري لفظي و پرخاشگري به دبير كه كار او را به دور از حقيقت جويي و نادرست مي دانست محل كار را ترك نمود. درست است كه وضعيت روزنامه نگاري و روزنامه نگاران در ايران و آمريكا و ساير كشورهاي مشابه متفاوت است و نقاط قوت و ضعفي دارند اما درباره اصول كاري روزنامه نگاري تفارق و گراني و ارزاني وجود ندارد. اما خواننده كنجكاو نكته سنج شايد بتواند حدس بزند كه يكي از كاستي هاي صنف روزنامه نگاران ايران كمبود وجود چنين خبرنگاراني است. گرچه اين مشكل نيازمند آسيب شناسي هاي متعدد و جامعي است اما از همين منظر مي توان يكي از آسيب هاي بنيادين روزنامه نگاران را بررسي كرد. لازمه اوليه و ذاتي كار روزنامه نگاري حقيقت جويي و راستگويي و راستكرداري است تا رسالت حقيقي روزنامه نگاري يعني شفاف سازي و پرسشگري و مسئوليت طلبي به منصه ظهور برسد و از حق ها و آزادي هاي قانوني و مقبول احقاق شود و از فساد و بي عدالتي و تبعيض و نقض حقوق و آزادي جلوگيري گردد. ملاحظه و تعلل  و اولويت هاي غير منطقي و غير ضروري مانعي جدي سد راه تحقق رسالت فوق است. كسي كه حقيقت و صداقت را از ديگران مي خواهد خود نيز بايستي بدان پايبند بماند و به دوگانگي نظري و عملي مبتلا نشود.
بي شك به تبع وجود آسيب هاي سراسري مناطق محلي نيز از شر آن ها در امان نيستند. زين سبب، روزنامه نگاران استاني نيز دچار چنين مشكلي هستند. به خصوص روزنامه نگاراني كه سال ها سابقه كاري داشته اند و به ويژه آناني كه در گذشته قوي بوده اند و خواسته ها و آرمان هاي روزنامه نگاري انساني و والايي داشتند و امروز عقب نشسته اند و از آسمان روشن به زمين خاكستري و متمايل به تاريكي فرود آمده اند

ارسال دیدگاه