سنگِ بزرگِ درستنویسی!
محمدرضا ترکی میگوید بهتر است به جای درستنویسی از پاکیزهنویسی سخن بگوییم و سنگ بزرگ که نشانه نزدن است برنداریم و شعار نشدنی ندهیم.
این استاد دانشگاه و شاعر در گفتوگو با ایسنا درباره وضعیت درستنویسی اظهار کرد: متاسفانه نظام آموزشی ما در مدرسهها و دانشگاهها به گونهای نیست که درستنویسی را به شیوه مناسب به درسخواندههای ما بیاموزد یا حتی ضرورت درستنویسی را برای آنها تبیین کند. نرمافزارهایی که اخیرا برای تشخیص درست و غلط طراحی شدهاند و میتوانند خطاهای نوشتاری را تا حدودی به نویسنده تذکر بدهند هنوز در جامعه ما شناخته نشدهاند یا رواج و مقبولیت لازم را نیافتهاند.
او گفت: روزنامهها، نشریات و رسانههای فراگیر ما برای رعایت درستنویسی به نویسندگان و ویراستاران قویتری نیاز دارند که متاسفانه در همه جا حضور ندارند. کار در برخی رسانهها با کمال تاسف به دست کسانی افتاده است که نه خودشان دانش و آگاهی درستی از مبانی زبان دارند و نه حاضرند به توصیه متخصصان و حتی مراجع رسمی و علمی از قبیل فرهنگستان گوش بسپارند. موج تخریبها و به مسخره گرفتن پیشنهادهای فرهنگستان عمدتا از سوی همینها راه میافتد.
ترکی در ادامه افزود: این افراد معمولا از اجتهادهای شخصی خودشان در کاربرد کلمات، اصطلاحات و شیوه خط استفاده میکنند. اگر بنا باشد که سرنوشت زبان به سلیقه و دلبخواه اشخاصی که فاقد دانش و تجربه زبانی لازم هستند سپرده شود قطعا نتایج مطلوبی به بار نخواهد آمد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه یکی از مشکلات ما افراط در محاورهنویسی به بهانه ایجاد صمیمیت نوشتاری است، گفت: محاورهنویسی افراطی در فضای مجازی و حتی متون خبری و گزارشهایی که در وبگاهها منتشر میشوند قطعا به زبان فارسی معیار لطمه میزند. زیانبارترین نوع این محاورهنویسیها در زیرنویسهای تلویزیون به ویژه برنامههای کودک و نوجوان اتفاق میافتد. بچهها چون قدرت تشخیص گونه رسمی و معیار زبان را به طور کامل ندارند ممکن است زبان بهکاررفته در این زیرنویسها را زبان معیار تصور کنند و در نوشتههای خودشان همین شیوه را به کار ببرند.
او یادآور شد: مشکل دیگر این است که مرزهای درست و غلط همیشه و همه جا و برای همه روشن نیست. کلمات و تعبیراتی را که برخی درست میپندارند ممکن است از نظر کارشناسان غلط باشد و برعکس.
ترکی با بیان اینکه باید بپذیریم درستنویسی در حد عالی آن برای ما هدف تقریبا دستنیافتنی است، ادامه داد: بهتر است که ما توقعمان را کمی پایین بیاوریم و به جای درستنویسی از پاکیزهنویسی سخن بگوییم، باید بپذیریم که درستنویسی در حد عالی آن در رسانههای فراگیر امروز برای ما یک هدف تقریبا دستنیافتنی است یا اگر بدبین نباشیم هدفی است که به دشواری حاصل میشود. بهتر است سنگ بزرگ که نشانه نزدن است برنداریم و شعار نشدنی ندهیم.
او همچنین تأکید کرد: در زمانه ما همین که یک رسانه نوشتاری از شلختهنویسی پرهیز کند، رسمالخط فرهنگستان را رعایت کند، در کاربرد اصطلاحات فرنگی افراط نکند، واژههای نامانوس عربی را بیدلیل به کار نبرد، دنبال سرهگرایی و گسترش تعصبهای زبانی نباشد و تصور نکند که کاربرد واژگان مانوس عربی و تعبیرهای جاافتاده و رایج فرنگی گناه کبیره است، به بهانه شتاب در تنظیم خبر یا ایجاد صمیمیت نوشتاری محاورهنویسی را رواج ندهد، حداقلهای لازم را در ویرایش رعایت کند و گوشه چشمی هم به معادلهای پیشنهادی فرهنگستان داشته باشد، یک رسانه پاکیزهنویس است و باید از او تقدیر و تشکر کرد.
این استاد دانشگاه و شاعر در گفتوگو با ایسنا درباره وضعیت درستنویسی اظهار کرد: متاسفانه نظام آموزشی ما در مدرسهها و دانشگاهها به گونهای نیست که درستنویسی را به شیوه مناسب به درسخواندههای ما بیاموزد یا حتی ضرورت درستنویسی را برای آنها تبیین کند. نرمافزارهایی که اخیرا برای تشخیص درست و غلط طراحی شدهاند و میتوانند خطاهای نوشتاری را تا حدودی به نویسنده تذکر بدهند هنوز در جامعه ما شناخته نشدهاند یا رواج و مقبولیت لازم را نیافتهاند.
او گفت: روزنامهها، نشریات و رسانههای فراگیر ما برای رعایت درستنویسی به نویسندگان و ویراستاران قویتری نیاز دارند که متاسفانه در همه جا حضور ندارند. کار در برخی رسانهها با کمال تاسف به دست کسانی افتاده است که نه خودشان دانش و آگاهی درستی از مبانی زبان دارند و نه حاضرند به توصیه متخصصان و حتی مراجع رسمی و علمی از قبیل فرهنگستان گوش بسپارند. موج تخریبها و به مسخره گرفتن پیشنهادهای فرهنگستان عمدتا از سوی همینها راه میافتد.
ترکی در ادامه افزود: این افراد معمولا از اجتهادهای شخصی خودشان در کاربرد کلمات، اصطلاحات و شیوه خط استفاده میکنند. اگر بنا باشد که سرنوشت زبان به سلیقه و دلبخواه اشخاصی که فاقد دانش و تجربه زبانی لازم هستند سپرده شود قطعا نتایج مطلوبی به بار نخواهد آمد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه یکی از مشکلات ما افراط در محاورهنویسی به بهانه ایجاد صمیمیت نوشتاری است، گفت: محاورهنویسی افراطی در فضای مجازی و حتی متون خبری و گزارشهایی که در وبگاهها منتشر میشوند قطعا به زبان فارسی معیار لطمه میزند. زیانبارترین نوع این محاورهنویسیها در زیرنویسهای تلویزیون به ویژه برنامههای کودک و نوجوان اتفاق میافتد. بچهها چون قدرت تشخیص گونه رسمی و معیار زبان را به طور کامل ندارند ممکن است زبان بهکاررفته در این زیرنویسها را زبان معیار تصور کنند و در نوشتههای خودشان همین شیوه را به کار ببرند.
او یادآور شد: مشکل دیگر این است که مرزهای درست و غلط همیشه و همه جا و برای همه روشن نیست. کلمات و تعبیراتی را که برخی درست میپندارند ممکن است از نظر کارشناسان غلط باشد و برعکس.
ترکی با بیان اینکه باید بپذیریم درستنویسی در حد عالی آن برای ما هدف تقریبا دستنیافتنی است، ادامه داد: بهتر است که ما توقعمان را کمی پایین بیاوریم و به جای درستنویسی از پاکیزهنویسی سخن بگوییم، باید بپذیریم که درستنویسی در حد عالی آن در رسانههای فراگیر امروز برای ما یک هدف تقریبا دستنیافتنی است یا اگر بدبین نباشیم هدفی است که به دشواری حاصل میشود. بهتر است سنگ بزرگ که نشانه نزدن است برنداریم و شعار نشدنی ندهیم.
او همچنین تأکید کرد: در زمانه ما همین که یک رسانه نوشتاری از شلختهنویسی پرهیز کند، رسمالخط فرهنگستان را رعایت کند، در کاربرد اصطلاحات فرنگی افراط نکند، واژههای نامانوس عربی را بیدلیل به کار نبرد، دنبال سرهگرایی و گسترش تعصبهای زبانی نباشد و تصور نکند که کاربرد واژگان مانوس عربی و تعبیرهای جاافتاده و رایج فرنگی گناه کبیره است، به بهانه شتاب در تنظیم خبر یا ایجاد صمیمیت نوشتاری محاورهنویسی را رواج ندهد، حداقلهای لازم را در ویرایش رعایت کند و گوشه چشمی هم به معادلهای پیشنهادی فرهنگستان داشته باشد، یک رسانه پاکیزهنویس است و باید از او تقدیر و تشکر کرد.
ارسال دیدگاه
اقتصادی
- دیدار و گفت و گوی مدیر عامل شرکت مخازن سبز پتروشیمی عسلویه با هیات های مختلف صنعتی در نمایشگاه ایران اکسپو
- مدیر عامل شرکت پتروشیمی کیان: تکمیل و بهره برداری مگا پروژه کیان تحقق عینی و عملی شعار سال و فرمان رهبری فرزانه انقلاب است
- پیام تبریک مدیرعامل شرکت مخازن سبز عسلویه به مناسبت فرا رسیدن عید سعید فطر
- معاون امور اجرایی وزیر دفاع منصوب شد
اجتماعی
- بازدید مدیر عامل و مدیران شرکت پتروشیمی کیان در سومین روز نمایشگاه بینالمللی ایران اکسپو
- معادلات پیچیده پتروشیمی کیان/ آیا دولت رییسی می تواند تغییری در این مگاپروژه ایجاد کند؟
- 9 دستاورد طلایی در کارنامه شرکت فولاد امیر کبیر کاشان ثبت شد / با حمایت مدیر عامل شستان
- جشن تحویل سال در شرکت مخازن سبز پتروشیمی عسلویه با حضور مهندس باتمانی مدیرعامل