وقتی زبان ملتهب می‌شود

وقتی زبان ملتهب می‌شود

زبان يک اندام ماهيچه اي کوچک در دهان است که به چشيدن و بلعيدن غذا و همچنين تکلم کمک مي کند. گاهي اوقات زبان ممکن است به گلوسيت مبتلا شود که تورم، قرمزي و شکل گيري ظاهري صاف روي سطح زبان را به همراه دارد.به گزارش گروه سلامت عصر ايران به نقل از "اکتيو بيت"، موارد مختلفي مي توانند به شکل گيري گلوسيت يا التهاب زبان منجر شوند و اين شرايط انواع مختلفي دارد. در ادامه با گلوسيت بيشتر آشنا مي شويم.

●  نوع: گلوسيت حاد
انواع مختلفي از گلوسيت وجود دارند که يکي از آنها به نام گلوسيت حاد شناخته مي شود. در اين نوع، التهاب زبان به طور ناگهاني رخ مي دهد و علائم اغلب شديد هستند.
افزون بر تورم، از ديگر علائم گلوسيت حاد مي توان به درد و تنگي نفس (Dyspnea) اشاره کرد. گلوسيت حاد بيشتر به واسطه يک واکنش آلرژيک يا در نتيجه آسيب ديدگي زبان، مانند سوختگي يا گاز گرفتگي رخ مي دهد.
 
●  نوع: گلوسيت مزمن
در گلوسيت مزمن، التهاب زبان به طور مکرر رخ مي دهد و ممکن است به عنوان نشانه اي از يک بيماري و شرايط سلامت ديگر آغاز شود. گلوسيت مزمن شايع‌تر از گلوسيت حاد است.يک زيرنوع آن به نام گلوسيت مزمن سطحي شناخته مي شود که در آن خود زبان ملتهب نمي شود، بلکه بيشتر غشائي که آن را پوشش داده است تحت تاثير قرار مي گيرد. اين نوع خاص به طور ويژه بين افراد معتاد به الکل، مصرف کنندگان تنباکو، و آنهايي که به بيماري هاي مزمن معده يا روده مبتلا هستند، ديده مي شود.
 
●  نوع: گلوسيت آتروفيک
در گلوسيت آتروفيک که به نام گلوسيت هانتر نيز شناخته مي شود، زبان رنگ اصلي خود را از دست مي دهد و سطح آن صاف مي شود. صاف شدن زبان به معناي آن است که بسياري از جوانه هاي چشايي خود که در حالت عادي سطح زبان را پوشش مي دهند، از دست رفته اند. اين مي تواند ظاهري براق و صاف به زبان ببخشد.
 
●  نوع: گلوسيت ايديوپاتيک
گلوسيت ايديوپاتيک به واسطه التهاب در غشاي مخاطي و کل ماهيچه زبان تعريف مي شود. متاسفانه، دليل اين نوع خاص از گلوسيت نامشخص است. افراد مبتلا به گلوسيت ايديوپاتيک با صاف شدن زبان مواجه هستند و اغلب تا 50 درصد يا بيشتر از جوانه هاي چشايي خود را از دست مي دهند که ظاهري براق و صاف به زبان مي بخشد.
 
●  دليل: واکنش هاي آلرژيک
يکي از شايع‌ترين دلايل گلوسيت، به ويژه گلوسيت حاد، يک واکنش آلرژيک است. اين واکنش هاي آلرژيک ممکن است به واسطه داروها، غذاها، و محرک هاي بالقوه ديگر شکل بگيرند و جوانه هاي چشايي و بافت هاي ماهيچه زبان را ملتهب سازند. برخي داروهاي مورد استفاده براي درمان فشار خون بالا که به نام مهارکننده هاي آنزيم مبدل آنژيوتانسين شناخته مي شوند از محرک هاي رايج هستند و همچنين مي توان به دهانشويه ها، خوشبوکننده هاي دهان، خميردندان ها، پلاستيک در دندان هاي مصنوعي، و رنگ ها در آبنبات ها اشاره کرد.
 
●  دليل: بيماري و عفونت ها
گلوسيت ممکن است در نتيجه ابتلا به يک بيماري، به ويژه آنهايي که سيستم ايمني بدن را تحت تاثير قرار مي دهند، شکل بگيرد. زيرا آنها ممکن است به ماهيچه ها و جوانه هاي چشايي زبان حمله کنند. هرپس سيمپلکس، ويروسي که موجب تبخال ها و تاول هاي اطراف دهان مي شوند يکي از نمونه ها در اين زمينه است. عفونت ها از جمله آنهايي که به واسطه باکتري ها، مخمرها، يا قارچ ها شکل مي گيرند نيز مي توانند موجب گلوسيت شوند. به عنوان مثال، مي توان به برفک اشاره کرد که موجب بروز وصله هاي سفيد روي زبان و درون دهان مي شود. بهداشت ضعيف دهان و دندان و توليد کم بزاق (خشکي دهان) مي توانند به عفونت منجر شوند که احتمال ابتلا به گلوسيت را افزايش مي دهد.
 
●  دليل: کمبود ويتامين ها
کمبود ويتامين و مواد مغذي يکي ديگر از دلايل شايع گلوسيت است. به عنوان مثال، اگر به ميزان کافي آهن دريافت نکنيد، احتمال مواجهه با سطوح پايين ميوگلوبين افزايش مي يابد. اين شرايط مي تواند به گلوسيت منجر شود زيرا ميوگلوبين پروتئيني در گلبول هاي قرمز خون است که براي سلامت ماهيچه، از جمله بافت ماهيچه زبان اهميت دارد
از ديگر کمبودهاي ويتاميني که مي توانند به گلوسيت منجر شوند مي توان به ويتامين B12، ويتامين E، ريبوفلاوين، فولات، و نياسين اشاره کرد. بدون در نظر گرفتن اين که کدام ويتامين مقصر است، اين نوع از گلوسيت معمولا به گلوسيت کمبود ويتامين ارجاع مي شود.
 
●  دليل: آسيب ديدگي دهان
همان گونه که پيشتر اشاره شد، آسيب ديدگي يا بروز زخم در دهان مي تواند به گلوسيت منجر شود. از نمونه هاي رايج مي توان به بافت گاز گرفته، بريده، جويده شده يا سوخته روي زبان يا نقاط ديگر دهان اشاره کرد. افزون بر اين، التهاب ممکن است به واسطه لوازم دندانسازي مانند سيم کشي ارتودنسي يا دندان مصنوعي نامناسب رخ دهد. پيرسينگ زبان نيز مي تواند احتمال ابتلا به گلوسيت را افزايش دهد زيرا اين اندام ماهيچه اي را هرچه بيشتر مستعد ابتلا به عفونت و زخم ها مي سازد.
 
●  علائم
اگرچه پيشتر به برخي علائم گلوسيت اشاره شد اما تکرار آنها ضرري ندارد. درد يا حساسيت به لمس در کنار تورم يا التهاب در زبان از جمله شايع‌ترين علائم هستند. در برخي موارد، تورم ممکن است چنان شديد شود که توانايي فرد براي بلعيدن، جويدن، يا صحبت کردن را تحت تاثير قرار دهد. در اين شرايط دريافت کمک پزشکي فوري اهميت دارد. زبان ممکن است تغيير رنگ داده و رنگ پريده يا قرمز روشن شود و به واسطه از دست دادن جوانه هاي چشايي ظاهري صاف به خود بگيرد.
 
●  درمان: داروها
چگونگي درمان گلوسيت تا حد زيادي به دليل اين شرايط بستگي دارد. اگر گلوسيت ناشي از يک عفونت باکتريايي، قارچي يا مخمري باشد، پزشک شما ممکن است براي تسکين علائم و بهبود عفونت دارو تجويز کند. در ترکيب با آنتي بيوتيک ها يا داروهاي ديگر، کورتيکواستروئيدهاي موضعي ممکن است تجويز شده و براي کمک به کاهش علائم درد و قرمزي زبان يا بخش هاي ديگر دهان به کار گرفته شوند.
 
●  درمان: مراقبت خانگي
در موارد ديگر گلوسيت، روش هاي مراقبت خانگي ممکن است بهترين گزينه درمان باشند. به عنوان مثال، اگر اين شرايط به واسطه يک ويروس شکل گرفته باشد، پزشک مي تواند يک برنامه روتين براي درمان علائم در خانه را ارائه کند. اين برنامه شامل مراقبت از سلامت زبان و کل دهان از طريق دو بار مسواک زدن در روز و استفاده از نخ دندان مي شود. يا اگر گلوسيت به واسطه کمبود يک ويتامين مشخص شکل گرفته است، شايد دنبال کردن يک رژيم غذايي سرشار از مواد مغذي که با کمبود آنها مواجه هستيد، بهترين گزينه درمان باشد. در مواردي که گلوسيت به واسطه يک واکنش آلرژيک يا محرک شکل گرفته است، تشخيص دليل و از بين بردن يا پرهيز از آن براي پيشگيري از واکنش هاي آينده اهميت دارد.
 
ارسال دیدگاه