لیراوی در قرن هشتم هجری از طوایف مشهور لر بزرگ و دارای دوبخش لیراوی بالابند و دشت لیراوی (لیراوی دامن بند)بوده.
نخستین شخصیت تاریخی آن شیخ محمود لیراوی در سال 793 توسط شاه منصور آل مظفر حکومت قلعه گل و قلعه گلاب - زیدان و بندر مهروبان را به دست گرفت(مثلثی که حدود جغرافیایی دشت لیراوی را تعیین می کند). 
لیراوی ها در طول 700 -800 سال اخیر نقش برجسته ای در تاریخ ایران زمین داشته اند مانند امیر جلال الدین مسعودشاه لیراوی [867تا896] سرخیلی لشکر قراقوینلوها و امارت دیوان اغوزی آق قویونلو ها (سر لشکریی) را برعهده داشت و در شمار "امرای کبار" فارس بود. 
لیراوی های ساکن در بالابند(کوه) به ایلات بهمئی ، طیبی ، خدری ، شیرعالی ، یوسفی و ... و در دشت لیراوی(دامن بند) نیز به ایلات خضری ، باباحسنی ، خواجه گیری ، اکبرغالبی ، چاه تلخی ، کاوی ، احمدحسینی ، بوالفتحی ، بویراتی ، گرّه ای،مظفری، و بسیار طوایف دیگر  ... تقسیم می شوند. 
پراکندگی و سکونت گاه های طوایف لیراوی پیش از صد ساله اخیر :
استان بوشهر ؛ علاوه بر دهستان های لیراوی در شهرستان دیلم در شهرستان گناوه و بلوک حیاتداود ،شهرستان بوشهر بلوک انگالی (هفت جوش و حیدری ) دشتستان : سعدآباد ، شبانکاره و بخش کلمه.  در تنگستان (خضری تنگستانی مشهور به خذرو). استان فارس : روستاهای سیف آباد و بالاده از بخش جره کازرون ، روستای بورکی در بخش خشت . 
استان چهارمحال و بختیاری طوایف و روستاهای لیرابی(لیراوی) در شهرستان اردل و کیار و لردگان.  
استان خوزستان شهرستان های باغملک و رامهرمز (بهمئی ها ) و مسجد سلیمان بخش لالی و شوشتر.  
استان کوه گیلویه و بویر احمد شهرستانهای بهمئی ، گچساران و دهدشت (ایلات منشعب از لیراوی مانند: طیبی ، بهمئی و...).
از چند شخصیت تاریخی لیراوی در میانه سالهای ۷۹۲تا ۸۹۶هجری قمری در منابع تاریخی اشاراتی پر افتخار دیده می شود که در ادامه به آنها پرداخته خواهد شد. 
امرای لیراوی 
 در ذیحجه سال ۷۹۲شاه منصور آل مظفر حکومت قلعه گلاب و زیدان و بندر ماهی روبان را به شیخ محمود لیراوی واگذار کرد .
 دومین رد تاریخی از امرای لیراوی که تا حالا مورد توجه محققان لر پژوه قرار نگرفته است：
در وقایع سال ۸۰۸_۸۰۹ه.ق چهار پسر عمرشیخ امیرزادگان تیموری یک سری اختلافاتی بین شان ظهور کرد.
 پیرمحمد حاکم فارس امیرلطف اله امیرالامرای فارس را به منطقه سرحد چهاردانگه (مرز اقلید و یاسوج امروزی) فرستاد. و خودش به اصفهان لشکرکشی نافرجامی انجام داد و به شیراز بازگشت . منابع تاریخی می نویسند：در آن ایام لطف اله بن باباتیمور با "شیخ امیر لیراوی " صلح کرده ! از امیرزاده پیر محمد روی گردان شده به نزد امیرزاده رستم در اصفهان رفت. 
این روایت البته نشان می دهد که امرای لیراوی علاوه بر ساحل خلیج فارس تا قله دنا نیز در حوزه سیاسی قدرتشان قرارداشته است.
امیران در روایات ：
امیر سهم الدین شنگل لیراوی :  این شخص در۲۶ ذی حجه سال۸۲۳ مطابق روز ۲۰ دی ماه  ۷۹۹ شمسی دراران قره باغ از قلعه گلاب به حضور شاهرخ تیموری شرفیاب شده است.  
امرای لیراوی در تاریخ 
۱_شیخ محمود لیراوی حاکم قلعه گلاب و زیدان و بندر مهروبان از سال ۷۹۲هجری
۲_ شیخ الیر لیراوی که در سالهای ۸۰۸و ۸۰۹در وقایع فارس نامش دیده می شود. 
۳_ امیر شیخ لیراوی حاکم قلعه گلاب در وقایع سال ۸۲۳هجری نامش در منابع تاریخی دیده می شود. 
۴_ امیر سهم الدین شنگل لیراوی  که برادر امیر شیخ لیراوی بوده و به هنگام لشکرکشی شاهرخ تیموری به مناطق اران و قره باغ تنها امیری بوده که از جانب طوایف لربزرگ در روز ۲۶ذیحجه سال۸۲۳( در تقویم هجری)به حضور شاه ایران مطابق20دیماه سال۷۹۹ شرف یاب شده است.
۵_امیر جلال الدین مسعود شاه لیراوی که از همه مقتدر تر بوده و اطلاعات خوبی از او در دوره زمانی ۸۶۷تا ۸۹۶داریم . او در دو دوره تاریخی قراقویونلوها و آق قویونلوها مقام سرلشکری داشته است.
دوره هایی که کمتر نام امرای ایرانی دیده می شود و عنصر ترک غالب است. 
اطلاعات زیادی از این امیر در دست است می توانید در کتاب هفت شهر لیراوی و بندر دیلم ملاحظه بفرمایید.