تیر مُیه (تیله بازی)

بازی های بومی و محلی

تیر مُیه (تیله بازی)

سارا شیرکانی

اهداف بازی: تقویت قدرت نشانه گیری و عضلات انگشتان و بالا بردن دقّت و مهارت
تعداد بازیکنان: ۲ الی ۳ نفر
وسایل مورد نیاز: تیله (هل، در زبان شنبه ای و دشتی)
محوطه بازی: ۵×۵
مقاطع سنی: ۹ الی ۱۲ سال
فصل بازی: چهار فصل
نوع بازی: رقابتی، انفرادی، مهارتی، تفننی
ویژه ی: پسران
شرح بازی:
 در این بازی به تعداد نفرات یک چال بر روی زمین کنده می شود هر نفر باید یک "تیر مُیّه" داشته باشد. بازیکنان به فاصله دو متری از چاله می ایستند و تیر مُیّه را به صورت "پنگلک" یا "کربنگی" به طرف چاله روانه می کنند. وقتی که هر دو نفر تیله خود را پرتاب کردند بطرف تیله های خود می روند. نفر اول به نفر دوم می گوید: تیر یا کل؟ نفر دوم پاسخ را با توجه به وضعیت تیله اش می دهد. اگر دید می تواند به راحتی او را هدف بگیرد کل جواب می دهد و اگر دید نمی تواند به آسانی هدف قرار دهد تیر را جواب می دهد اگر کل جواب داد بازیکن باید اول تیله اش را روانه کل کند اگر وارد چال شد تیله نفر مقابل را هدف می گیرد وگرنه نوبت به نفر بعد می رسد، اگر بازیکن توانست هر دو چاله را فتح کند و تیر مُیّه رقیب را نشان بگیرد بازی از نو و دوباره آغاز می‌شود و یک امتیاز به حساب او واریز می شود و تا امتیاز معین بازی ادامه پیدا می کند و هر کس برنده شد تیله را به او می دهند.
 
 
 
نکته:
-علاقه ی کودکان معمولا به هر بازی به صورت موقتی می باشد اما بازی هایی که با تیله انجام می‌شود همیشه یک منبع پایدار سرگرمی بوده اند. انواع مختلف بازی با تیله موجود می باشد که هر کدام طرفداران خاص خود را دارد. (برنز، ۱۳۷۸: ۱۰۵)
-تیله بازی در نیمه قرن حاضر به اندازه ای جدی گرفته شد که در کنفرانس ۶۰ شهر از ایالت های نیوجرسی و پنسیلوانیا قوانینی برای اجرای آن به تصویب رسید (آرنولد، ۱۳۷۳: ۱۰۱- ۱۰۰)
-در کردستان و یزد و در اکثر نقاط ایران آن را "تیله بازی" می نامند.
 
معانی اصطلاحات:
تیر مُیه (Tir moyeh) تیله (نوعی وسیله بازی گردی شکل)
پنگلک یا پندلک (Penglak ya pendelak): حالتی است که تیله بین انگشت بزرگ و انگشت وسط قرار می گیرد و آماده برای ضربه زدن می شود.
 
تحلیل بازی:
"در این بازی باید نشانه گرفت و پرت کرد. در ابتدا به صورت فردی و بعد از سن ۷ - ۸ سالگی تبدیل به یک بازی اجتماعی می شود، زیرا رقابت و مبارزه میان بازیکنان به وجود می آید" (پیاژه، ۱۳۸۲: ۱۶۵) از این رو گروس آن را در طبقه بازی های حسی، حرکتی قرار می دهد که به شدّت با قاعده (لیدر، پیاژه، بوهلر) می باشد.
در این بازی هماهنگی دست و چشم و میزان دقت و تمرکز نقش مهمی ایفا می کند و برای شناسایی کودکانی که از قدرت و دید کافی برخوردار نیستند و یا در هماهنگی بین دست و چشم در انجام اعمال ظریف دچار مشکلند، مفید می باشد. کودکانی به این بازی روی می آورند که از انجام بازی های هیجانی و قدرت مدار به شدت دوری می گزینند و شخصیت های غالبا درون گرا دارند.
چون تیله بازی از جمله بازی های برنده، بازنده می باشد و رقابتی است شکست یا پیروز شدن فرد و میزان پذیرش وی نسبت به این امر و رویارویی و شیوه مقابله با آن نمادی از میزان پذیرش مسئولیت ها و مشکلات اجتماعی در بزرگسالی است.
ارسال دیدگاه
  • پایگاه خبری نفت امروز
  • پایگاه خبری نفت امروز